پوسیدگی ریشه دندان: علل، علائم و درمان
پوسیدگی دندان یکی از مشکلات شایع بهداشت دهان است که می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند درد، عفونت و حتی از دست دادن دندان شود. یکی از انواع کمتر شناخته‌شده پوسیدگی، پوسیدگی ریشه دندان است که به دلایل مختلفی ممکن است ایجاد شود. این نوع پوسیدگی اغلب در افراد مسن و یا کسانی که از بیماری‌های لثه رنج می‌برند دیده می‌شود. در این مقاله به بررسی علل، علائم، و راه‌های درمان و پیشگیری از آن پرداخته می‌شود.
پوسیدگی ریشه دندان چیست؟
پوسیدگی ریشه دندان به نوعی از پوسیدگی اطلاق می‌شود که در ریشه‌های دندان، یعنی قسمت‌هایی که در زیر لثه قرار دارند، رخ می‌دهد. این قسمت‌های دندان برخلاف تاج دندان که با مینای سخت پوشیده شده‌اند، محافظت کمتری دارند و بیشتر در معرض خطر قرار می‌گیرند. زمانی که لثه‌ها تحلیل می‌روند و ریشه‌های دندان در معرض محیط دهان قرار می‌گیرند، باکتری‌ها به این بخش‌ها حمله می‌کنند و موجب ایجاد پوسیدگی می‌شوند.
بیشتر بخوانید : بهترین دندانپزشک کودکان اصفهان
علل پوسیدگی ریشه دندان
پوسیدگی ریشه می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره شده است:
- تحلیل لثه
تحلیل لثه یکی از اصلی‌ترین علل بروز این نوع پوسیدگی است. با افزایش سن یا به دلیل بیماری‌های لثه، لثه‌ها ممکن است از روی ریشه‌ها کنار روند و آن‌ها را در معرض خطر قرار دهند. در این حالت، ریشه‌های دندان که بدون محافظ هستند، به‌سرعت توسط اسیدهای تولیدشده توسط باکتری‌ها پوسیده می‌شوند. - بیماری‌های لثه
بیماری‌های لثه مانند التهاب و پریودنتیت می‌توانند باعث کاهش بافت لثه و نمایان شدن ریشه‌های دندان شوند. این بیماری‌ها موجب افزایش تجمع پلاک‌های باکتریایی در ناحیه لثه و ریشه دندان شده و به پوسیدگی کمک می‌کنند. - بهداشت نامناسب دهان
عدم مسواک زدن منظم و استفاده نکردن از نخ دندان باعث تجمع پلاک‌ها و باکتری‌ها روی سطح دندان و لثه‌ها می‌شود. این باکتری‌ها اسید تولید کرده و به مینای دندان و ریشه‌ها حمله می‌کنند. - مصرف مواد قندی و اسیدی
مصرف زیاد مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی قند و اسید به ایجاد محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها و تشکیل پلاک‌ها کمک می‌کند که در نهایت منجر به پوسیدگی ریشه می‌شود. - خشکی دهان
بزاق دهان نقش مهمی در شستشوی دندان‌ها و خنثی کردن اسیدهای باکتریایی دارد. خشکی دهان ناشی از مصرف برخی داروها، افزایش سن یا بیماری‌ها می‌تواند خطر پوسیدگی ریشه را افزایش دهد.
علائم پوسیدگی ریشه دندان
پوسیدگی ریشه دندان ممکن است در ابتدا علائم واضحی نداشته باشد، اما با پیشرفت آن، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:
- حساسیت به دمای سرد و گرم
یکی از شایع‌ترین علائم آن حساسیت شدید به دمای سرد و گرم است. این حساسیت به‌ویژه زمانی که ریشه‌های دندان در معرض محیط قرار گرفته‌اند، شدیدتر می‌شود. - درد در ناحیه ریشه دندان
پوسیدگی ریشه ممکن است با درد ملایم تا شدید همراه باشد که معمولاً هنگام گاز زدن یا فشار آوردن به دندان تشدید می‌شود. - تغییر رنگ در ناحیه لثه و ریشه
در برخی موارد، تغییر رنگ در ناحیه ریشه دندان یا نزدیک به لثه مشاهده می‌شود. این تغییر رنگ می‌تواند به‌صورت قهوه‌ای یا سیاه ظاهر شود. - تشکیل حفره در ریشه دندان
در مراحل پیشرفته پوسیدگی، حفره‌هایی در ریشه دندان ایجاد می‌شود که ممکن است با چشم قابل‌مشاهده نباشد ولی با استفاده از ابزارهای دندانپزشکی تشخیص داده می‌شود. - التهاب و عفونت لثه
در برخی موارد، پوسیدگی ریشه ممکن است منجر به التهاب و عفونت لثه شود که خود می‌تواند علائمی مانند تورم، قرمزی و خونریزی لثه به دنبال داشته باشد.
بیشتر بخوانید: بلیچینگ دندان اصفهان
راه‌های درمان پوسیدگی ریشه دندان
پوسیدگی ریشه دندان، بسته به شدت و مرحله آن، می‌تواند به روش‌های مختلفی درمان شود. در زیر به برخی از روش‌های رایج درمان این مشکل اشاره شده است:
- ترمیم دندان با مواد کامپوزیتی
اگر پوسیدگی ریشه به مرحله پیشرفته‌تری رسیده باشد، دندانپزشک ممکن است از مواد ترمیمی مانند کامپوزیت برای پر کردن حفره‌های ایجادشده در ریشه استفاده کند. - درمان ریشه (عصب‌کشی)
در صورت عمیق‌تر شدن پوسیدگی و رسیدن آن به بخش‌های داخلی دندان، درمان ریشه یا عصب‌کشی ممکن است لازم باشد. این روش شامل برداشتن بافت‌های آسیب‌دیده داخل دندان و پر کردن فضای خالی با مواد مخصوص است. - جراحی لثه
در مواردی که تحلیل لثه باعث نمایان شدن ریشه‌ها شده باشد، ممکن است نیاز به جراحی لثه برای پوشاندن مجدد ریشه‌ها باشد.
پیشگیری از پوسیدگی ریشه دندان
پیشگیری از این عارضه با رعایت نکات بهداشتی و تغییرات ساده در عادات روزمره امکان‌پذیر است. برخی از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری شامل موارد زیر می‌شود:
- رعایت بهداشت دهان و دندان
مسواک زدن منظم حداقل دو بار در روز و استفاده از نخ دندان به جلوگیری از تجمع پلاک‌های باکتریایی و ایجاد پوسیدگی کمک می‌کند. - استفاده از دهان‌شویه‌های حاوی فلوراید
دهان‌شویه‌های حاوی فلوراید به تقویت مینای دندان و پیشگیری از پوسیدگی کمک می‌کنند. همچنین فلوراید می‌تواند لثه‌ها را در برابر تحلیل محافظت کند. - مراجعه منظم به دندانپزشک
معاینات منظم دندانپزشکی به تشخیص زودهنگام مشکلاتی مانند پوسیدگی ریشه کمک می‌کند و از پیشرفت آن جلوگیری می‌شود. - مصرف متعادل مواد غذایی قندی و اسیدی
کاهش مصرف مواد غذایی حاوی قند و اسید می‌تواند به کاهش خطر پوسیدگی دندان و ریشه کمک کند.
پوسیدگی ریشه دندان یکی از مشکلات شایع بهداشت دهان است که معمولاً در تمام افراد و یا کسانی که از بیماری‌های لثه رنج می‌برند، مشاهده می‌شود. این نوع پوسیدگی در مراحل اولیه به‌راحتی قابل درمان است، اما در صورت عدم توجه می‌تواند به مشکلات جدی‌تر منجر شود. رعایت بهداشت دهان، مصرف متعادل مواد غذایی، و مراجعه منظم به دندانپزشک از بهترین روش‌های پیشگیری از این مشکل هستند.
📞برای رزو نوبت و مشاوره با ما در ارتباط باشید
✅آشنایی بیشتر با دکتر فاطمه حیدری بهترین دندانپزشک اصفهان
