چگونه حساسیت دندان را کاهش دهیم؟
اگر تا به حال هنگام نوشیدن چای داغ یا خوردن بستنی، احساس تیر کشیدن در دندان‌هایتان را تجربه کرده‌اید، احتمالاً با مشکل «حساسیت دندانی» روبه‌رو هستید. این عارضه شایع، می‌تواند لذت غذا خوردن و نوشیدن را از بین ببرد. اما خوشبختانه راهکارهایی برای کاهش این حساسیت وجود دارد. در این مقاله، چگونه حساسیت دندان را کاهش دهیم؟ برسی میکنیم.
حساسیت دندان چیست؟
حساسیت دندان (Dental Sensitivity) نوعی درد موقتی یا تیرکشنده است که در مواجهه با محرک‌هایی مانند مواد سرد، گرم، شیرین یا اسیدی ایجاد می‌شود. این درد اغلب به دلیل نازک شدن مینای دندان یا تحلیل لثه و نمایان شدن عاج دندان به وجود می‌آید. عاج، لایه‌ای حساس و پر از پایانه‌های عصبی است که وقتی در معرض محرک‌ها قرار می‌گیرد، سیگنال درد را به مغز می‌فرستد.
بیشتر بخوانید: بلیچینگ دندان اصفهان
چرا دندان‌ها حساس می‌شوند؟ (علت‌ها)
برای کاهش حساسیت دندان، باید ابتدا دلیل آن را بشناسیم. در ادامه به شایع‌ترین دلایل حساسیت دندانی اشاره میکنیم:
-
فرسایش مینای دندان
استفاده بیش از حد از نوشیدنی‌های اسیدی، مسواک زدن خشن یا با خمیردندان‌های ساینده می‌تواند باعث تحلیل مینای محافظ شود. -
تحلیل لثه و عقب‌نشینی آن
بالا رفتن سن یا بیماری‌های لثه ممکن است باعث کنار رفتن لثه و نمایان شدن ریشه‌های دندان شود. -
دندان قروچه (براکسیسم)
فشار زیاد به دندان‌ها هنگام خواب یا استرس می‌تواند مینای دندان را ساییده و آن را مستعد حساسیت کند. -
ترک‌های ریز در دندان
شکاف‌های میکروسکوپی می‌توانند به بافت حساس داخل دندان راه باز کنند. -
سفیدکننده‌های دندان
استفاده بیش از حد از محصولات سفیدکننده می‌تواند حساسیت را تشدید کند. -
درمان‌های دندانپزشکی اخیر
درمان‌هایی مانند جرم‌گیری، پر کردن یا روکش کردن موقتاً باعث تحریک اعصاب دندان می‌شوند.
راهکارهای کاهش حساسیت دندان
۱. انتخاب خمیردندان مناسب
یکی از ساده‌ترین راه‌ها، استفاده از خمیردندان مخصوص دندان‌های حساس است. این خمیردندان‌ها دارای ترکیباتی مثل نیترات پتاسیم یا استرانسیوم کلراید هستند که پایانه‌های عصبی را آرام می‌کنند و باعث کاهش حساسیت می‌شوند. توصیه می‌شود حداقل دو هفته به صورت مداوم استفاده شود تا تأثیر آن مشهود باشد.
۲. تغییر سبک مسواک زدن
مسواک زدن باید با ملایمت و با یک مسواک نرم (Soft) انجام شود. زاویه‌ی مناسب، استفاده از حرکات دایره‌ای و خودداری از فشار زیاد، به حفظ سلامت لثه و مینای دندان کمک می‌کند.
۳. پرهیز از مواد خوراکی محرک
غذاها و نوشیدنی‌های بسیار سرد، داغ، شیرین یا اسیدی را در رژیم غذایی کاهش دهید. نوشیدنی‌هایی مانند نوشابه، آب‌لیمو، سرکه و قهوه می‌توانند مینای دندان را تحلیل ببرند. بهتر است بعد از مصرف این مواد، دهان خود را با آب بشویید.
۴. استفاده از فلوراید
فلوراید یک ماده معدنی مهم برای تقویت مینای دندان است. پزشک ممکن است استفاده از ژل فلوراید یا دهان‌شویه‌ی حاوی فلوراید را برای کاهش حساسیت تجویز کند. حتی برخی دندانپزشکان، درمان‌های فلوراید را در مطب انجام می‌دهند.
۵. استفاده از محافظ دندانی شبانه
اگر دندان‌قروچه دارید، استفاده از گارد یا نایت‌گارد می‌تواند فشار به دندان‌ها را کاهش دهد و از فرسایش بیشتر جلوگیری کند.
۶. درمان‌های دندانپزشکی
در موارد شدیدتر، ممکن است دندانپزشک روش‌های درمانی پیشرفته‌تری مانند:
-
باندینگ دندان (برای پوشاندن ریشه‌های نمایان‌شده)
-
درمان لیزری
-
عصب‌کشی (در موارد بسیار شدید)
را توصیه کند.
بیشتر بخوانید : فیشور سیلانت دندان اصفهان
راهکارهای خانگی برای کاهش حساسیت دندان
اگرچه مراجعه به دندانپزشک ضروری است، اما برخی درمان‌های خانگی نیز می‌توانند به کاهش موقتی درد کمک کنند:
-
شست‌وشو با آب‌نمک ولرم: ترکیب یک قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب ولرم، التهاب را کاهش داده و درد را آرام می‌کند.
-
روغن نارگیل یا کنجد: قرقره روغن (oil pulling) به کاهش باکتری‌های دهان و تقویت لثه‌ها کمک می‌کند.
-
ژل آلوئه‌ورا: مالیدن ژل خالص آلوئه‌ورا روی لثه‌ها خاصیت ضدالتهابی دارد.
-
چای بابونه: شست‌وشوی دهان با چای بابونه سرد می‌تواند اثر تسکینی داشته باشد.
پیشگیری از حساسیت دندانی
بهترین درمان، پیشگیری است. با رعایت این نکات ساده می‌توان از بروز یا تشدید حساسیت دندان جلوگیری کرد:
-
مسواک زدن صحیح دو بار در روز با خمیر مخصوص دندان‌های حساس
-
استفاده از نخ دندان برای پاکسازی بین دندان‌ها
-
معاینه منظم توسط دندانپزشک (هر ۶ ماه یک‌بار)
-
تغذیه متعادل و پرهیز از خوراکی‌های بسیار اسیدی یا شیرین
-
ترک عادت‌هایی مانند دندان قروچه یا گاز گرفتن اشیاء سخت
- بیشتر بخوانید : اصلاح طرح لبخند اصفهان
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟
اگر با وجود رعایت بهداشت دهان و استفاده از خمیردندان مخصوص، همچنان دندان‌های شما حساس هستند یا درد شدیدی حس می‌کنید، حتماً باید به دندانپزشک مراجعه کنید. حساسیت مداوم ممکن است نشانه‌ای از پوسیدگی، ترک یا مشکلات لثه‌ای باشد که نیاز به درمان تخصصی دارند.
جمع‌بندی
حساسیت دندان مشکلی آزاردهنده اما قابل کنترل است. با شناخت علت‌ها، اصلاح عادت‌های بهداشتی و بهره‌گیری از روش‌های خانگی یا درمان‌های تخصصی، می‌توان درد را کاهش داد و سلامت دندان‌ها را حفظ کرد. به یاد داشته باشید که هیچ درمان خانگی جای مراجعه به دندانپزشک را نمی‌گیرد، اما می‌تواند مکمل مؤثری برای آن باشد.
