پالپ دندان چیست؟

مطالب آموزشی دندانپزشک اصفهان

بدون دیدگاه

در این مطلب از سایت خانم دکتر فاطمه حیدری جراح دندانپزشک اصفهان به پالپ دندان چیست؟ می پردازیم.

پالپ دندان از چه قسمت های تشکیل شده است؟

در بررسی پالپ از محیط به مرکز ،می توان بافت آن را بدین گونه طبقه بندی نمود.

1- ناحیه ادنتوبلاستی (Odontoblastic layer)

2- ناحیه بدون سلول ((cell free Zone

3- ناحیه پر سلول (cell rich zone )

۴- ناحیه مرکزی (central zone )

١- ناحیه ادنتوبلاستی

ادنتوبلاستها از جسم سلولی تشکیل می شوند. در این ناحیه در اطراف جسم سلولی ادنتوبلاست ها، مویرگ و اعصاب حسی یافت می شود . عملکرد اولیه ادنتوبلاستها تولید و رسوب عاج و انجام عمل دنتینوژنز می باشد . دنتینوژنز شامل تولید رسوب و آهکی شدن یک ماتریکس بوده که پره دنتین نام دارد و بین عاج کلسیفیه شده و ناحیه ادنتوبلاستی یافت می شود و یک نوع کمپلکس پروتئین کربوهیدرات می باشد . در داخل این ماتریکس ، نمکهای کلسیم و فسفر رسوب کرده و در نهایت ساختمان را که عاج خوانده میشود به وجود می آورند .

میزان گسترش ادنتوبلاستی به داخل عاج مشخص نشده است. در بعضی از مطالعات که در مورد دندانهای بالغ به عمل آمده است ادعا شده است که این ماده یک سوم ضخامت عاج را طی می کنند و در برخی دیگر ادعا شده است که تمام ضخامت عاج را طی کرده و به محل اتصال مینا و عاج می رسند. فضای اطراف ادنتوبلاستی با مایع خارج سلولی پر شده و نقش مهمی را در انتقالات حسی ، بازی می کند .

٢- ناحیه بدون سلول

ناحیه بدون سلول یا ناحیه ویل ناحیه ای تقریبا خالی از سلول می باشد که به مرکز پالپ نزدیکتر است این ناحیه اگرچه بدون سلول خوانده می شود ولی حاوی تعدادی فیبروبلاست و سلولهای مزانشیمی و ماکروفاز می باشد.

چگونه باید پس از EXT دندان مراقبت کنیم؟

مطلب پیشنهادی برای شما

مهمترین عناصر این ناحیه عبارتند از شبکه مویرگی ، شبکه عصبی و ماده زمینه ای شبکه مویرگی که در تغذیه ادنوبلاست ها و سلول های این ناحیه نقش دارد.

٣- ناحیه پر سلول

عناصر اصلی آن عبارتند از ماده زمینه ای ، فیبروبلاست ها و الیاف کلاژن ، سلول های تمایز نیافته مزانشیمال و ماکروفاژها.

ماده زمینه ای ، ماده ای ژلاتینی است که از آب و پروتئین ها درست شده است ، ماده زمینه ای به عنوان وسیله ای برای حمل و نقل متابولیت ها و فرآورده های زائد سلولی عمل می کند. فیبروبلاست ها فراوان ترین سلول های پالپ را تشکیل می دهند همچنین در تجزیه کلاژن و رسوب بافت آهکی نیز نقش دارند، تعداد فیبروبلاست ها در ناحیه پر سلول مخصوصا در قسمت تاجی بیشتر از نواحی دیگر پالپ است . این قسمت رنگ مایل به سفید دارد . این قسمت ، عروق و اعصاب را در مقابل آسیب های محافظت کرده و از نظر کلینیکی نیز دارای اهمیت می باشد زیرا خارج کردن پالپ را در طی عمل پالپکتومی آسانتر می کند.

4- ناحیه مرکزی

ناحیه مرکزی یا پالپ اصلی (Pulp proper) شامل عروق خونی و اعصاب می باشد. عروق خونی و اعصاب از این ناحیه ، شاخه هایی به محیط پالپ می فرستند. کانال های فرعی در صورت وجود ، محلی برای ورود و خروج عروق خونی می باشند . عروق در مسیر خود به سوی مرکز پالپ شاخه شاخه شده و سرانجام به صورت مویرگ در می آیند و در ناحیه کم سلول خاتمه می یابند .